Badaniami objęto 58 gatunków jeżyn reprezentujących większość podgatunków oraz wszystkie sekcje i serie rodzaju Rubus L. występujące w Polsce. Ten należący do rodziny Rosaceae rodzaj jest uznawany za bardzo trudny pod względem taksonomicznym, ze względu na bardzo dużą liczbę gatunków (około 1000) i problemy z ich odróżnianiem, a także różne pod względem zajmowanej powierzchni, często trudne do wyznaczenia zasięgi naturalnego występowania poszczególnych gatunków jeżyn. Celem pracy było opisanie budowy morfologicznej oraz zmienności ziarn pyłku badanych jeżyn, a także zweryfikowanie przydatności taksonomicznej tych cech w odróżnianiu poszczególnych gatunków. Zbadano kilkanaście cech ilościowych i jakościowych 1740 ziarn pyłku. Próba liczyła 30 ziarn. Ustalono, że cechy diagnostyczne pyłku jeżyn to szerokość i przebieg muri (murki) i striae (prążki), które tworzą prążkowaną rzeźbę powierzchni okrywającej ziarna eksyny, liczba i średnica perforacji a także długość osi biegunowej ziarn (P). W dendrogramie, opartym na wszystkich cechach biometrycznych ziarn, gatunki należące do tych samych sekcji czy serii zgrupowały się z gatunkami reprezentującym inne taksony, dlatego należy uznać, że cechy pyłku nie potwierdziły obecnie przyjętego w taksonomii podziału rodzaju Rubus. Być może taki wynik ma związek z apomiksją, obserwowaną u wielu gatunków jeżyn (głównie z podrodzaju typowego - Rubus), która może zmniejszać zakres zmienności cech ziarn. Wobec powyższego cechy pyłku powinny być w taksonomii traktowane jako pomocnicze, ponieważ pozwoliły na rozróżnienie 10 z 58 badanych gatunków, natomiast pozostałe gatunki tworzą grupy o podobnych cechach pyłku.
Lechowicz K., Wrońska-Pilarek D., Bocianowski J., Maliński T. 2020. Systematic importance of pollen morphological features of selected species from the genus Rubus (Rosaceae). Plos One
DOI: 10.1101/734202