Poza opadaniem liści u gatunków liściastych, późnym latem i jesienią obserwujemy również żółknięcie i zrzucanie igieł u silniej nasłonecznionych młodych sosen. Objawy mogą świadczyć o porażeniu igieł grzybami powodującymi jesienną osutkę sosny. W pracy „Fungi associated with Cyclaneusma needle cast in Scots pine in the west of Poland” analizowano zbiorowiska grzybów zasiedlające igły sosny zwyczajnej z objawami jesiennej osutki sosny. Zebrano je we wrześniu 2016 - maju 2017 roku. Analizę mykologiczną przeprowadzono metodą molekularną.
Sekwencjonowanie regionu ITS rDNA przeprowadzono metodą Illumina. Stwierdzono obecność 260 taksonów z gromad Ascomycota, Basidiomycota i Glomeromycota. W zbiorowisku dominowały grzyby z Ascomycota (93.6% - 98.6%). Najmniej grzybów było w 1.5-letnich igłach utrzymujących ciągle kontakt z pędami. Najwięcej grzybów było w opadłych 2-letnich igłach.
Różnorodność zbiorowisk grzybowych była najmniejsza w igłach 1.5-letnich utrzymujących kontakt z pędami i największa w igłach 0.5-rocznych bieżącego przyrostu. Najczęściej występowały patogeny: Cyclaneusma minus, Lophodermium spp. i Sydowia polyspora. Rzadziej występowały Cenangium ferruginosum, Coniothyrium spp., Desmazierella acicola, Neocatenulostroma germanicum, Neodidymelliopsis, Pestalotiopsis, Phoma, Pleurophoma i Pyrenochaeta. Rodzaj Lophodermium był reprezentowany głównie przez Lophodermium pinastri, który występował 4–72 razy częściej niż Lophodermium seditiosum. Cyclaneusma minus i Cenangium ferruginosum występowały rzadko w asymptomatycznych igłach 0.5-rocznych bieżącego przyrostu.
Frekwencja Lophodermium pinastri wzrastała wraz z wiekiem igieł. Lophodermium seditiosum występował częściej w igłach 0.5-rocznych bieżącego przyrostu. Frekwencja Sydowia polyspora wzrastała w igłach opadłych. Stwierdzono korelację ujemną między Lophodermium seditiosum i Sydowia polyspora. Cenangium ferruginosum, Lophodermium pinastri, Lophodermium seditiosum i Sydowia polyspora towarzysząc Cyclaneusma minus, współuczestniczą w porażeniu igieł.
Autorzy: Jolanta Behnke-Borowczyk, Hanna Kwaśna, Bartosz Kulawinek
Tytuł: Fungi associated with Cyclaneusma needle cast in Scots pine in the west of Poland
Źródło: Forest Pathol. - 2019, vol. 49, iss. 2, e12487